Choroba Whipplea

Historia choroby

Nazwa schorzenia wzięła się od nazwiska amerykańskiego patologa, Geoge’a Hoyta Whipple’a. Jako pierwszy opisał on chorobę w 1907 roku, zwracając uwagę na charakterystyczne zmiany histologiczne w przewodzie pokarmowym i krezkowych węzłach chłonnych.

Od tego czasu opisano mniej niż 1000 przypadków. Obecnie na całym świecie wykrywa się około 30 chorych rocznie. W Polsce liczba zakażonych bakterią jest znikoma.

Przyczyny powstawania schorzenia

Schorzenie wywołują Gram-dodatnie laseczki zbliżone do paciorkowców grup B i D, oraz do Shigelli flexneri. Warto więc wiedzieć, że paciorkowce grupy B powodują zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci oraz stanowią niebezpieczeństwo dla kobiet w ciąży.

Większość paciorkowców z grupy D stanowią ziarniaki. Shigella flexneri natomiast jest bakterią powodującą zatrucia pokarmowe, np. czerwonkę.

Zakażenie następuje drogą pokarmową. Bakteria dokonuje zakażenia kilku narządów lub układów, jednak niemal zawsze zmianom ulega przede wszystkim przewód pokarmowy.

Naciek komórek odpowiedzialnych za usuwanie bakterii oraz szereg mediatorów stanu zapalnego prowadzi do powstania wielu zmian, które najczęściej prowadzą do wykrycia choroby.

Diagnoza

Diagnostyka choroby Whipple’a jest bardzo trudna za względu na rzadkość jej występowania. Symptomy, które przejawia to schorzenie są bardzo podobne jak w przypadku wielu innych problemów z układem pokarmowym.

Aby dokonać diagnozy chorób przewodu pokarmowego konieczne są badania laboratoryjne takie jak morfologia i wskaźniki stanu zapalnego oraz badania endoskopowe. Pozwalają one na ocenę narządów jamy brzusznej. Niezbędne jest również pobranie wycinków tkanek do oceny mikroskopowej.

Dokładnej diagnozy choroby Whipple’a dokonuje się natomiast poprzez biopsję przy pomocy zgłębika jelitowego. Wycinki jelita pobierane są w trakcje zabiegu duodenoskopii. Charakterystyczna dla tej choroby jest obecność w błonie śluzowej jelita cienkiego PAS-dodatnich makrofagów.

Leczenie

W przypadku choroby Whipple’a zalecana jest długotrwała kuracja przeciwbakteryjna. Leczenie trwa minimum rok, podczas którego chory bierze antybiotyki. Najlepsze efekty przynosi przyjmowanie tetracykliny i chloramfenikolu.

Jeżeli leczeni przebiega prawidłowo, rokowania zazwyczaj są pozytywne. Pogarszają je nawroty choroby, przyjmowanie leków na własną rękę oraz zajęcie ośrodkowego układu nerwowego. Po dłuższym upływie czasu, kiedy objawy wciąż się nasilają choroba Whipple’a często prowadzi do krańcowego wyniszczenia organizmu.

Domowe leczenie podczas tego schorzenia nie przynosi żadnych efektów, konieczna jest pomoc lekarska. Podczas biegunek ważne jest zapobieganie odwodnieniu poprzez spożywanie odpowiedniej ilości płynów. Konieczna jest również zbilansowana dieta, mająca na celu uzupełnienie strat kalorycznych.

Zapobieganie chorobie

Konkretne sposoby na zapobieganie chorobie nie istnieją. Aby jednak zmniejszyć ryzyko zainfekowania, konieczne jest przestrzegane pewnych zasad: należy unikać spożycia nieświeżych produktów, oczyszczać owoce i warzywa oraz myć ręce przed każdym posiłkiem i po skorzystaniu z toalety.

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy choroby Whipplea