Ostra biegunka

Ostra biegunka (łac. Diarrhoea acuta), to choroba przejawiająca się częstym oddawaniem płynnego, półpłynnego lub zupełnie wodnistego stolca. Wypróżnienie odbywa się co najmniej cztery razy na dobę i ustępuje samoistnie po około 10 dniach.

Bakterie, wirusy i inne mikroorganizmy

Takie dolegliwości mogą mieć wiele przyczyn: infekcje, zakażenia bakteryjne, wirusowe, pasożyty jelitowe oraz enterotoksyny.

Najczęstszą przyczyną ostrych biegunek są wirusy, które odpowiadają za skażenie wody i spożywanych produktów. Przenoszone drogą kropelkową, powodują, że biegunka może być chorobą zakaźną.

Bakterie to najczęściej obecne w pożywieniu lub wodzie gronkowce, niektóre odmiany pałeczki okrężnicy, duru brzusznego lub czerwonki. Innym przykładem infekcji są pałeczki Salmonelli, które odpowiadają za zbiorowe zatrucia pokarmowe. Cholera to bakteria rzadziej występująca w Polsce, ale do jej zakażenia bardzo często dochodzi w krajach Trzeciego Świata.

Szkodliwe pasożyty i niebezpieczne enterotoksyny

Biegunkę wywołują również pasożyty, które atakują przewód pokarmowy i enterotoksyny, wydzielane przez niektóre gatunki bakterii i powodujące dokuczliwe zatrucia pokarmowe. Toksyny te potrafią skutecznie uszkodzić komórki jelita, upośledzić nasz mechanizm wchłaniania glukozy oraz sodu, zwiększyć wydzielanie wody i elektrolitów, przez co jeszcze bardziej jesteśmy narażeni na silne osłabienie i poważne odwodnienie organizmu.

Biegunka, a przyjmowanie niektórych leków

Zdarza się, że biegunka jest skutkiem ubocznym przyjmowania niektórych antybiotyków, leków obniżających ciśnienie, rozkurczających oskrzela, stosowanych przy leczeniu otyłości, tarczycy oraz cukrzycy. Pojawia także po przedawkowaniu leków przeczyszczających, nadmiernym spożyciu fruktozy (zawartej np. w gumie do żucia) i wypiciu dużej porcji mleka u osób z niedoborem laktazy.

Objawy ostrej biegunki

Oddawaniu luźnego stolca bardzo często towarzyszą wymioty, wysoka gorączka (powyżej 38 stopni) oraz bóle w dole brzucha.

Objawy najczęściej ustępują samoistnie, ale ostra biegunka może szybko doprowadzić do odwodnienia organizmu. Niezależnie od przyczyny nasz organizm traci bardzo wiele minerałów, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Długotrwałe odwodnienie może być przyczyną niewydolności nerek, drgawek, zaburzeń pracy serca, spadku ciśnienia krwi, zaburzeń świadomości, a nawet śpiączki.

Jak się przed tym uchronić?

Leczenie biegunki zależy zazwyczaj od przyczyny. Ważne, aby każdym następnym razem minimalizować ryzyko zakażenia.

By uzupełnić straty spowodowane przez biegunkę i przywrócić równowagę elektrolitów w organizmie zaleca się picie dużej ilości wysoko zmineralizowanej wody.

Koniecznie trzeba zadbać o mycie rąk przed każdym posiłkiem, staranie myć wszystkie owoce i warzywa, unikać nieświeżej i źle przechowywanej żywności. I uwaga! Pamiętajmy o odpowiedniej diecie! Z niektórymi produktami będziemy musieli poczekać, np. mlekiem, kawą, mocną herbatą lub alkoholem. Unikamy także przyjmowania środków zapierających. Na dobry początek pijemy herbaty ziołowe lub rozcieńczony kisiel. Przy zmniejszającej się ilości wypróżnień, można sobie pozwolić na ryż, jaja, bułki, gotowane ziemniaki i inne jarzyny, gotowany drób i ryby. Do tego makarony, krakersy, banany i oczywiście zupy. Ważne, by zapewnić organizmowi stopniowy powrót do normalnej diety.

Kiedy do lekarza?

Jeżeli jednak objawy ostrej biegunki nie ustępują w ciągu dwóch tygodni, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. Może to być początek biegunki przewlekłej, która wymaga już odpowiedniego leczenia farmakologicznego.

Autor: Justyna Biernacka

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy ostrej biegunki