Ostre zapalenie trzustki

Zapalenie trzustki może przebiegać w dwóch wariantach. Ostre zapalenie lub przewlekła choroba. Częstą przyczyną zapadnięcia na ostre zapalenie jest nadużywanie alkoholu (ponad 50% chorych), kamica żółciowa (30% chorych) lub nowotwór trzustki. Ostre zapalenie może też być wywołane poprzedzającą je przewlekłą chorobą zapalenia trzustki. Za sytuacje tworzące ryzyko zachorowania uważa się także:

• stosowanie niektórych leków
• urazy jamy brzusznej
• wrodzone wady rozwojowe trzustki
• dziedziczne mutacje genów sprzyjających aktywacji enzymów trzustkowych
• powikłania zabiegowe towarzyszące endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej (ECPW)

Jak przebiega choroba?

Choroba jest gwałtowna i przykra. Wraz z przebiegiem zapalenia pojawiają się bardzo silne bóle zlokalizowane w okolicach środkowej i górnej części brzucha (mogące promieniować w stronę pleców), bóle są bardzo intensywne i nie da się ich zwalczyć środkami przeciwbólowymi.

Zapalenie powoduje wymioty, bolesne, lecz nie przynoszące ulgi. Jednocześnie pojawiają się problemy z wypróżnieniem i gazami. Następuje wzdęcie brzucha, silna gorączka, dreszcze oraz bóle mięśniowe. Lekką ulgę dla chorego może przynieść przyjęcie siedzącej lub embrionalnej pozycji. W najcięższych okolicznościach zdarzają się następstwa takie jak obniżenie ciśnienia krwi, wstrząs hipowolemiczny i niewydolność nerek. Zdarzają się przypadki śmiertelne.

Rozpoznanie odbywa się na podstawie objawów klinicznych oraz badań USG i TK, a leczenie wymaga natychmiastowej hospitalizacji. Hospitalizacja ma na głównym celu zatrzymanie procesu „samotrawienia” trzustki oraz przywrócenie homeostazy ustrojowej.

Leczenie wymaga skupienia na parametrach takich jak:

• leczenie przeciwwstrząsowe- wyrównanie ilości krwi obiegowej
• monitorowanie pracy nerek i serca- stałe badania biochemiczne krwi
• morfologia
• antybakterioterapia

Leczenie operacyjne

Postać obrzękową ostrego zapalenia trzustki leczy się operacyjnie. W wypadku zakażenia martwiczej tkanki trzustki – występuje przy braku reakcji organizmu na leczenie -  wykonuje się zabieg mający na celu usunięcie zainfekowanych obszarów. Do leczenia operacyjnego kwalifikują się też powikłania  takie jak:

• torbiele rzekome trzustki
• ropnie
• martwaki
• krwotoki do przewodu pokarmowego

Dieta chorego

Ostre zapalenie trzustki zobowiązuje pacjenta do diety redukującej ilość tłuszczy do minimum. Bardzo ważne jest też ograniczenie białek. W czasie hospitalizacji często wdraża się żywienie pozaustrojowe, gdyż w poważnych przypadkach zapalenia najlepiej jest całkowicie odciążyć układ trawienny... natomiast po okresie hospitalizacji chory zobowiązany jest do co najmniej dwumiesięcznej diety lekkostrawnej.

Prawidłowa rekonwalescencja dotyczy najczęściej całkowitej zmiany nawyków żywieniowych. Posiłki powinny być lekkie i regularne (5 małych posiłków dziennie). Osoba po tak poważnej chorobie nie powinna nigdy spożywać alkoholu, powinna też zrezygnować z papierosów oraz tłustych przysmaków.

Bardzo możliwe, że lekarz przepisze pacjentowi leki wspomagające prawidłowe wytwarzanie enzymów trzustkowych. Najczęściej potrzeba ich zażywania to około 12miesiecy od czasu hospitalizacji.


Autor:

Małgorzata Kopta

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy ostrego zapalenia trzustki