Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego u dziecka

Zdarza się, że narząd ten umiejscowiony jest dość nietypowo i z tego powodu pojawiające się objawy sugerują na całkiem inne schorzenie. Na szczęście w 70% przypadków symptomy przebiegają podręcznikowo i umożliwiają natychmiastowe podjęcie leczenia.

Co to w ogóle jest wyrostek robaczkowy?

Wyrostek robaczkowy to podłużne uwypuklenie jelita grubego. Ma około 8-10 cm długości i jedynie 3-7 mm średnicy. W jego ścianach umiejscowione są grudki chłonne, pełniące funkcję bakteryjnego filtra. Ma on więc dość istotną rolę odpornościową, nie jest jednak niezbędny do życia. Z powodu swoich małych rozmiarów łatwo w jego przypadku o niedrożność, która szybko może przeobrazić się w stan zapalny. Wśród przyczyn wystąpienia OZWR wymienić możemy:

• obecność pasożytów,
• ucisk,
• infekcję bakteryjną,
• zamknięcie światła wyrostka przez kamień kałowy.

Czy małe dzieci chorują na OZWR?

Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego dotyczy najczęściej osób między 10. a 30. rokiem życia, choć zdarzyć się może zarówno we wcześniejszym jak i późniejszym okresie. U małych dzieci (poniżej 3. roku) występuje bardzo rzadko, dlatego rodzicom zdarza się przeoczyć niepokojące objawy.

OZWR pojawia się nagle, a ponieważ nie występują żadne zwiastujące go symptomy, może okazać się bardzo niebezpieczny. W przypadku niemowląt musimy być szczególnie uczuleni i każde niepokojące zachowanie ze strony malca (brak apetytu, wymioty, płacz przy dotykaniu brzuszka) musi zostać natychmiast skonsultowane z pediatrą lub chirurgiem dziecięcym.

Starsze dziecko zasygnalizuje nam w takim wypadku, że boli go brzuch. Mogą pojawić się wymioty i gorączka (37-380C), a tętno przekroczy 100 uderzeń na minutę. W czasie poruszania się maluch będzie przechylał się na prawą stronę, a leżąc wybierał pozycję na boku, z podkurczonymi nóżkami (w ten sposób chory wyrostek nie naciska tak mocno na otrzewną, a co za tym idzie minimalizuje ból). Największe cierpienie sprawia naciskanie brzuszka po prawej i w dół od pępka.

Charakterystycznym jest tu tzw. objaw Blumberga (uciskany w okolicy wyrostka brzuch boli najbardziej po oderwaniu od niego palców). Ból potęguje się również w czasie opuszczania podniesionej wcześniej prawej nogi. U dzieci często pojawia się biegunka, a cały przebieg jest zdecydowanie gwałtowniejszy, niż ma to miejsce u osób dorosłych. Pod żadnym pozorem nie wolno  podawać środków przeczyszczających i przykładać na brzuch ciepłych okładów. Należy niezwłocznie wezwać pogotowie.

Czy zawsze konieczna jest operacja?

W przypadku wątpliwości z postawieniem diagnozy lekarz może zlecić morfologię krwi. Zapalenie potwierdzi tzw. leukocytoza (występuje, gdy liczba białych ciałek krwi przekracza normę). W niektórych przypadkach niezbędne może okazać się również RTG jamy brzusznej ? wykluczy ono inne, ostre schorzenia w jamie brzusznej (takie, jak pęknięcie wrzodu żołądka). Podkreślić należy fakt, że nie istnieje tzw. przewlekłe zapalenie wyrostka. Lekarze OZWR dzielą na pięć etapów, każdy jednak musi zakończyć się szybciej (od etapu 3) lub wolniej operacją.

Operacja wyrostka robaczkowego polega na jego całkowitym usunięciu. Maluch poddany jest znieczuleniu ogólnemu. Szwy po takim zabiegu zdejmowane są po około tygodniu lub wchłaniają się samoistnie. Po zabiegu dziecko otrzymuje kroplówkę, a samodzielnie pić może dopiero na drugi dzień. Po dwóch, trzech dniach może chodzić. Wyrostek nie zawsze usuwany jest tradycyjną techniką (tzn. przez otwarcie powłok brzusznych). W lżejszych przypadkach lekarz może zarządzić operację techniką laparoskopową.

Jak skutecznie zapobiegać?

Jak do tej pory nie stwierdzono efektywnych sposobów, które mogą uchronić nas i nasze dzieci przed zapaleniem wyrostka robaczkowego. Z przeprowadzonych jednak kilka lat temu badań wynika, że stanom zapalnym może sprzyjać dieta niskobłonnikowa. Ważne jest więc, by naszą codzienną dietę wzbogacić o produkty zawierające błonnik. Jeśli nawet nie pomoże, to na pewno nie zaszkodzi.

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego u dziecka