Uwieźnięcie przepukliny

Jak to się dzieje?

Zawartość w jamie brzusznej utrzymywana jest powłokami, na które składają się mięśnie brzucha, wiązadła i rozcięgna. W sytuacjach, podczas których pracują tkanki brzucha (np. śmiech, kaszel, oddawanie stolca) powstaje tzw. tłocznia brzuszna.

Wzrasta wówczas ciśnienie wewnątrzbrzuszne, pod wpływem którego może dojść do osłabienia ścian brzucha, przerwania powłok i utworzenia się przepukliny.

W każdej przepuklinie wyróżnia się jej wrota, czyli pierścienie w powłokach brzucha, przez które przedostają się worek przepuklinowy wraz z zawartością, np. małych fragmentów jelita cienkiego lub grubego, a czasami nawet niektóre narządy jamy brzusznej (te wpłukują się do ogromnych przepuklin).

Wnętrzności przedostające się przez kanał do tkanek tworzą worek przepuklinowy. Zbiera się w nim treść przepukliny, tworząc wypukłość. Uwięźnięcie powoduje zakleszczenie zawartości worka przepuklinowego, co prowadzi do upośledzenia treści jelitowej oraz ukrwienia narządu, co w ostateczności przyczynia się do jego martwicy. Schorzenie to jest stanem zagrożenia życia, dlatego też jedynym skutecznym sposobem jego leczenia jest operacja.

U kogo najczęściej występuje?

Przepuklina może pojawić się w zasadzie w każdym wieku, jednak istnieją dwie grupy osób, które są najbardziej podatne na chorobę. Najpowszechniej występuje u dzieci w okresie intensywnego rozwoju i wzrostu. W wyniki wrodzonych niedoskonałości w układzie mięśniowym są one mniej wytrzymałe na bodźce mechaniczne.

Drugą grupą są osoby w podeszłym wieku, czyli w okresie, gdy tkanki łączne i mięśnie są słabsze i mniej wytrzymałe.

Na przepukliny (w szczególności pachwinowe) najczęściej chorują mężczyźni, natomiast u kobiet często spotyka się przepuklinę pępkową powstające w wyniku licznych porodów. Starsze kobiety z kolei, mają skłonności do przepukliny udowej.

Często chorują również osoby otyłe, cierpiące na przewlekłe zaparcia, chorzy na astmę połączoną z intensywnymi kaszlami, mężczyźni mający problemy z oddawaniem moczu, pracownicy fizyczni oraz osoby po brzusznych operacjach z dużymi bliznami.

Jak leczyć przepuklinę?

W przypadku uwięźnięcia przepukliny, żadne leczenie farmakologiczne i fizjoterapeutyczne nie pomoże. Istnieją natomiast rozmaite metody operowanie przepuklin. Jedną z nich jest przedostanie się do worka przepuklinowego, po czym podwiązuje się go i odcina.

Chirurg następnie zszywa po kolei wszystkie uszkodzone warstwy powłoki brzusznej. Jednakże, założenie licznych szwów po takim zabiegu może powodować uczucie ciągnięcia i powstawanie zrostów, dlatego powstała nowoczesna metoda, tzw. beznapięciowa, bez konieczności zakładania szwów.

Metoda beznapięciowa polega na nałożeniu na wrota przepukliny siatki z włókna sztucznego. Umieszcza się ją w sposób, który uniemożliwia przemieszczanie się wnętrzności. Obydwa te zabiegi wykonuje się na zewnątrz jamy brzusznej.

Istnieje także trzecia metoda, laparoskopia, polegająca na usunięciu przepukliny od wewnątrz. Jest to bardziej ryzykowna forma zabiegu, z tego względu, iż pole operacyjne znajduje się wewnątrz klatki piersiowej. Usuwanie przepukliny, niezależnie od metody, zawsze łatwiejsze jest dla chirurga i pacjenta, kiedy zaplanuje się je stosunkowo wcześniej, zanim nastąpi uwięźnięcie. W sytuacji uwięzienie przepukliny, przy ostrym stanie zapalnym, kiedy natychmiast trzeba operować, zwiększone jest ryzyko pojawienia się licznych powikłań.

Osoby, które boją się operacji i chcą jej uniknąć, zakładają specjalny pas brzuszny, składający się z poduszeczki (peloty), sprężystej taśmy i pasa. Po odprowadzeniu przepukliny pelota przyciska mocna skórę i tkankę podskórną tak, by zapobiec wydostawaniu się trzewi z jamy brzusznej.

Jednak nie jest to alternatywa cieszącą się dobrą opinią, zwłaszcza u lekarzy. Ponieważ pasy często nakładane są na nie cofnięte przepukliny lub, co gorsza, uwięźnięte. Może wówczas dojść do groźnych powikłań, łącznie z martwicą uwięzionych w przepuklinie jelit.

Po wyleczeniu przepukliny ważne, aby nie podnosić ciężkich przedmiotów i nie podejmować się intensywnej aktywności fizycznej. W 10% przypadków pojawiają się powikłania pooperacyjne w postaci uszkodzenia nerwów i naczyń krwionośnych a także uszkodzenia organów wewnętrznych. Dochodzi nawet do częstych nawrotów choroby, dlatego też należy unikać wszelkiego wysiłku i powrócić do pracy dopiero po minimum 2-3 tygodniach.

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy uwięźnięcia przepukliny