Zatrucie bieluniem

W Polsce bieluń dziędzierzawa ma wiele różnych nazw, np. dędera, ogórczak, pinderynda, cygańskie ziele, dendrak.

Cała roślina jest trująca, jednak najbardziej niebezpieczne są nasiona. Zawierają one alkaloidy tropanowe, działające narkotycznie i halucynogennie. Mechanizm ich działania polega na blokowaniu niektórych receptorów układu przywspółczulnego. Bieluń silnie działa na układ oddechowy oraz obwodowy układ nerwowy.

Zatrucia przypadkowe często zdarzają się u dzieci lub młodzieży eksperymentującej ze środkami odurzającymi. Śmiertelna dawka dla kilkuletniego dziecka to około 5 – 10 nasion, dla dorosłego człowieka 15 – 25 nasion.

W zatruciach bieluniem stany halucynacji mają charakter furii lub szaleństw, w odróżnieniu od zatruć innymi roślinami zawierającymi alkaloidy tropanowe. Po fazie pobudzenia następują stany śpiączkowe, które objawiają się uspokojeniem, rozluźnieniem i narastającą sennością. Śpiączka może być głęboka, a zarazem fatalna w następstwach.

Niewielkie różnice w reakcjach toksycznych mogą wynikać z różnych sposobów podania trucizny. Do zatruć liśćmi najczęściej dochodzi poprzez wdychiwanie dymów z tytoniu przeciwastmatycznego lub prażonych ziół, a do zatruć nasionami zwykle dochodzi doustnie.


Typowe objawy zatrucia bieluniem dziędzierzawym:

• omamy wzrokowe i słuchowe
• szerokie źrenice
• mocne zaczerwienie twarzy
• gorąca, sucha i czerwona skóra
• zahamowanie wydzielania łez, potu oraz soku żołądkowego
• napadu kaszlu
• suchość w jamie ustnej
• przyspieszenie oddechu
• tachykardia

Leczenie i pierwsza pomoc

Leczenie polega na jak najszybszym wykonaniu płukania żołądka z węglem oraz podaniu siarczanu sodowego. Płukanie niestety jest mocno utrudnione ze względu na zaciśnięte i suche gardło chorego. Oprócz tego niezbędne jest uzupełnienie niedoborów płynów i elektrolitów. W przypadku znacznego pobudzenia, podaje się krótko działające środki uspokajające. Choremu podaje się odtrutkę – pilokarpinę, pobudzającą współczulny układ nerwowy.